مدتی است که کاشت زعفران در شرایط گلخانه ای باب شده است و این نوع کاشت برای کسانی که در منطقه ای با آب و هوای نامساعد برای کاشت زعفران هستند، روش مناسبی است. شما میتوانید با پرورش زعفران در شرایط گلخانه ای، آب و هوای مناسب آن رابرای رشد بهتر فراهم کنید. تولید زعفران گلخانه ای به دو روش آیروپونیک و هیدورپونیک انجام میشود که در ادامه هرکدام را توضیح میدهیم.
شما برای خرید زعفران اصل میتوانید از همین قسمت اقدام کنید. زعفران عاقله از قائن میآید و جزو بهترین زعفرانها است. همنیطور اگر تمایل داشتید قبل از خرید زعفران از قیمت آن مطلع شوید میتوانید به صفحه قیمت زعفران بروید.
مزایای کاشت زعفران در گلخانه چیست؟
کشت زعفران در گلخانه مزایای بسیار زیادی دارد که در ادامه به توضیح این مزایا میپردازیم:
۱. کنترل کامل شرایط محیطی
دما، رطوبت، نور و تهویه را میتوان دقیق تنظیم کرد تا بهترین شرایط برای رشد و گلدهی فراهم شود.
۲. امکان تولید خارج از فصل
با شبیهسازی شرایط پاییز، میتوان زعفران را زودتر یا دیرتر از زمان معمول به بازار عرضه کرد و قیمت بالاتری گرفت.
۳. استفاده بهینه از فضا
در گلخانه میتوان بهصورت طبقاتی (هیدروپونیک یا بستر خاکی) کشت کرد و در فضای محدود، تولید بیشتری داشت.
۴. کاهش وابستگی به شرایط آبوهوایی
گرما، سرما، باران یا خشکسالی روی محصول تأثیر مستقیم نمیگذارد.
۵. کیفیت بالاتر محصول
کنترل آفات و بیماریها آسانتر است و نتیجه آن زعفرانی با رنگ، عطر و خلوص بهتر خواهد بود.
۶. کاهش مصرف آب
سیستمهای نوین آبیاری در گلخانه باعث میشود مصرف آب بهطور قابل توجهی کمتر از کشت سنتی باشد.
۷. بهرهبرداری چندساله از پیازها
در صورت رعایت شرایط، میتوان چند سال از یکبار کاشت پیازها استفاده کرد و هر سال محصول برداشت نمود.
معایب کاشت زعفران در گلخانه چیست؟
کاشت زعفران در گلخانه مزایای زیادی دارد (مثل کنترل شرایط محیطی و امکان تولید خارج از فصل)، اما معایبی هم دارد که به آن میپردازیم:
۱. هزینه اولیه بالا
ساخت یا تجهیز گلخانه، سیستم تهویه، گرمایش، سرمایش و نور مصنوعی سرمایه زیادی میخواهد.
۲. نیاز به دانش فنی و مدیریت دقیق
کوچکترین خطا در تنظیم دما، رطوبت یا تهویه میتواند باعث کاهش گلدهی یا بیماری پیازها شود.
۳. خطر شیوع سریع بیماریها
در فضای بسته، آفات یا قارچها بهسرعت گسترش پیدا میکنند و اگر کنترل نشوند، تمام محصول را از بین میبرند.
۴. محدودیت فضای تولید
برخلاف زمین کشاورزی، مساحت گلخانه معمولاً محدود است و برای افزایش تولید نیاز به سرمایهگذاری بیشتر وجود دارد.
۵. هزینه بالای انرژی
گرم یا خنک نگه داشتن گلخانه در فصول مختلف، بهخصوص در مناطق با آبوهوای نامناسب، هزینه برق یا سوخت زیادی میخواهد.
۶. نیاز به تهویه و نور مناسب
اگر سیستم تهویه و نوردهی بهدرستی طراحی نشده باشد، کیفیت گل و عملکرد پیازها کاهش مییابد.
کاشت زعفران گلخانه ای هیدروپونیک
در این نوع کشت زعفران، خاک وجود ندارد و زعفران بدون خاک رشد میکند و همچنین سرعت رشد بالایی دارد. کشت هیدروپونیک به صورت طبقاتی است و این روش باعث میشود بتوان از کمترین فضا نیز استفاده کرد. روش هیدروپونیک راندمان کشت و تولید محصول را تا ۳۰ درصد افزایش میدهد و به دلیل اینککه هزینه استفاده شده برای گرمایش و سرمایش ثابت است، مقدار سود خالص نسبت به بقیه روشها بیشتر است. وقتی میگوییم روش هیدورپونیک یعنی رشد زعفران بدون خاک، به این معنی است که در این روش ریشه باید در هوای بسیار مرطوب یا در آب باشد، همچنین در مواد جامدی غیر از خاک که رطوبت را در خود نگه میدارند. در این روش مواد مغذی و اکسیژن از طریق آبی که اطراف ریشه است، به آن میرسد.
مزایای کشت هیدروپونیک
- کنترل نور، رطوبت، دما و ترکیب هوا بسیار سادهتر از روش کشت سنتی است. چرا که در روش کشت سنتی نمیتوان شرایط جوی را کنترل و پیشبینی کرد.
- در این روش، به دلیل استفاده از حداکثر فضای گلخانه و عدم محدودیت به کاشت افقی روی خاک، میتوان گیاهان زعفران را به صورت طبقاتی کاشت و درنتیجه تراکم کشت بسیار بالا است.
- گلخانه و محیط کاشت زعفران را میتوان به سادگی و با هزینه بسیار کم ضدعفونی و از شیوع بیماریها جلوگیری کرد.
- همانطور که گفتیم کشت زعفران به روش هیدروپونیک به خاک نیاز ندارد، درنتیجه هزینههای تهیه زمین کشاورزی و فرایندهای آمادهسازی زمین در این روش وجود نخواهد داشت.
- آبیاری در این روش با کشت سنتی متفاوت بوده و مصرف آب به میزان چشمگیری کاهش پیدا میکند.
- به دلیل آنکه پیاز زعفران خارج از خاک قرار دارد، میتوان سلامت پیازها را به صورت مستمر بررسی و از آلودگی آن به میکروبها و … جلوگیری کرد.
معایب کشت هیدروپونیک
- کیفت زعفرانی که از این روش به دست میآید عالی نیست زیرا نمیتوان شرایط جوی و آب و هوای بسیار مطلوبی برای گیاه فراهم آورد.
- یکی دیگر از معایب این روش این است که نیاز به سرمایه گذاری زیادی دارد زیرا افراد متخصص باید در این حوزه فعالیت کنند.
شما میتوانید در مورد تقویت پیاز زعفران و آبیاری زعفران نیز اطلاعات کسب کنید.
کاشت زعفران گلخانه ای آیروپونیک
این روش نیز بدون خاک انجام میشود و ریشه زعفران در هوا معلق است و مدام به آن آب پاشیده میشود. این روش نیز مانند هیدروپونیک میتواند طبقهای باشد و به صورت عمودی کاشه شود بنابراین نسبت به حالت افقی فضای کمتری میگیرد.
مزایای کشت آیروپونیک
- کم بودن مصرف آب
- ارزان بودن نسبت به هیدروپونیک
- افزایش راندمان تولید
- کنترل آفات و بیماریها
- کاهش تلفات خرابی پیازهای زعفران
معایب کاشت آیروپونیک
- سخت بودن ساخت گلخانه
- عدم دسترسی به تجهیزات مناسب
- کیفیت پایین زعفران
پرورش زعفران گلخانه ای در خانه
شما با داشتن یک مکان نه چندان بزرگ و فراهم کردی تعدادی تجهیزات میتوانید خودتان در خانه، زعفران پرورش دهد.
مرحله اول
برای کاشت زعفران گلخانه ای در منزل باید مکان ما دارای پنجره باشد تا نور بتابد و آلودی نباشد. اگر مکان شما پنجره نداشت میتوانید از نور مصنوعی استفاده کنید.
مرحله دوم
فراهم کردن تجهیزاتی از جمله:
- فن
- طبق و قفسهبندی برای محیط گلخانه
- مهپاش یا رطوبت ساز
- کولر
- دستگاههای سنجش رطوبت و دما
- بخاری
مرحله سوم
در این مرحله باید به سراغ خرید پیاز گلخانه ای و ضدعفونی کردن آنها بروید. هرچه پیاز زعفران درشت تر باشد بازدهی بیشتر است و وزن آن باید حدود ۱۵ گرم باشد. توجه کنید که پیاز ها هیچ آفت و بیماریای نداشته باشند. قبل از ضدعفونی کردن پیازها و انتقال آن به مکان اصلی باید آنها را انبار کنید به طوری که آسیبی به آنها نرسد. بعد از ۲ الی ۳ ماه از انبار کردن پیازها، آنها را ضدعفونی کنید. اگر نخواستید پیازها را ضدعفونی کنید هنگام خرید باید نوع ضدعفونی شده آن را بخرید.
مرحله چهارم
در این مرحله میتوانیم پیازها را به مکان اصلی منتقل کنیم. اگر هر طبقه شما ۱ متر مربع باشد میتوانید حدود ۱۲ کیلوگرم پیاز زعفران بچینید. سپس برای گلد هی زعفران باید به آن شوک بدهیم. به این منظور باید به مدت یک هفته دما را به زیر ۱۳ درجه ببرید و رطوبت را نیز به ۸۰ درصد برسانید. بعد از یک ماه جوانههای پیاز رشد میکنند و برای اینکه شرایط مناسبی را برای گلدهی ایجاد کنید باید دما را به ۱۷ درجه سانتی گراد برسانید. بعد از دو الی ۳ ماه که پیازها را به مکان اصلی منتقل کردیم میتوانیم آنها را برداشت کنیم
میزان برداشت زعفران در گلخانه به این صورت است که پیازهای زعفران حدود ۱۲ روز گل داده و شما میتوانید آن را بچینید.
درآمد زعفران گلخانه ای
درآمد این راه به عوامل مختلفی بستگی دارد. اگر ما تجهیزات کاملی داشته باشید تا بتوانید بهترین شرایط جوی را برای زعفران فراهم کنید، درآمد شما میتواند به حداکثر برسد. مساحت مکانی که استفاده میکنید نیز در میزان درآمد شما از کاشت زعفران تاثیر دارد.
زعفران گلخانه ای در سال چندبار گل میدهد؟
زعفران گلخانهای، حتی با وجود کنترل دما و نور، فقط یکبار در سال گل میدهد.
این به خاطر ساختار و چرخه طبیعی زندگی پیاز زعفران است که شامل:
- خواب تابستانه برای استراحت و ذخیره انرژی
- گلدهی پاییزه (یک بار در سال)
- رشد برگ و تغذیه پیاز در پاییز و زمستان
- برگشت دوباره به خواب تابستانه
بنابراین، چه در مزرعه و چه در گلخانه، هر پیاز سالم در یک سال فقط یک مرتبه گلدهی دارد. البته در گلخانه میتوان زمان دقیق این گلدهی را جلو یا عقب انداخت، اما نمیتوان آن را چند بار در سال تکرار کرد.
درآمد کاشت گلخانه ای زعفران چقدر است؟
درآمد حاصل از کاشت زعفران در گلخانه به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله مدیریت صحیح، تجهیزات مورد استفاده، و شرایط محیطی. با این حال، میتوان تخمینهایی ارائه داد:
میزان برداشت و درآمد
سال اول کشت: در این سال، به دلیل عدم تکثیر مناسب پیازها، میزان برداشت کمتر است. با مدیریت مناسب، میتوان از هر هکتار حدود ۴ تا ۸ کیلوگرم زعفران خشک برداشت کرد.
سالهای بعد: با تکثیر پیازها و بهبود شرایط، میزان برداشت افزایش مییابد. در سالهای دوم تا پنجم، میتوان از هر هکتار حدود ۱۵ کیلوگرم زعفران خشک برداشت کرد.
درآمد تخمینی
سال اول: با توجه به قیمت متوسط زعفران نگین (بین ۸۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان برای هر کیلو)، درآمد سال اول میتواند بین ۳۲۰ تا ۸۰۰ میلیون تومان باشد.
سالهای بعد: با افزایش میزان برداشت، درآمد سالهای بعد نیز افزایش مییابد.
سخن آخر
شمال میتوانید با داشتن یک سری تجهیزات و مکان مناسب، زعفران گلخانه ای را در منزل پرورش دهید. اگر در مناطقی با آب و هوای نامساعد هستید میتوانید از روش گلخانه برای کاشت زعفران استفاده کنید. فقط باید در نظر داشته باشید که کیفیت زعفران گلخانه ای از زعفران با روش سنتی کمتر است.