یکی از عواملی که در کیفیت زعفران حرف اول را می‌زند، نحوه خشک کردن آن است. اینکه با چه روشی و چه طور آن را خشک کنیم بسیار حائز اهمیت است.
در هر ابعادی که زعفران دارید، چه کشاورز هستید یا در باغچه کوچک خود کاشتید، بهتر است بدانید بهترین نحوه خشک کردن زعفران چگونه است.
اجزای زعفران
گل زعفران از گلبرگ ها (رنگ بنفش)، بساک ها (رنگ زرد) و کلاله ها (رنگ قرمز) تشکیل شده است.
عموما کلاله ها خشک می‌شوند ولی در بعضی مواقع گلبرگ ها نیز قابل خشک شدن هستند.
شما میتوانید در مقاله‌ی "چگونه گلبرگ زعفران را خشک کنیم؟" راجع به خشک کردن گلبرگ های این ادویه کاربردی و خوشرنگ بیشتر اطلاعات کسب کنید.
روش‌های خشک کردن زعفران
- هوای آزاد
- در معرض آفتاب
- روی بخاری
- دستگاه زعفران خشک کن خانگی (روش اسپانیایی)
- آون الکتریکی
- روش اتویی
در هوای آزاد
اولین و مهم‌ترین نکته در خشک کردن زعفران این است که بلافاصله بعد از جمع آوری زعفران‌ها، کلاله‌ی آن‌ها را از گلبرگ جدا کنید. زیرا زعفران زود فاسد می‌شود و همچنین جدا کردن کلاله‌ها در سریع ترین زمان ممکن در مرغوب بودن زعفران تاثیر زیادی دارد.
برای خشک کردن زعفران در هوای آزاد اول باید کلاله‌ها را از گلبرگ جدا کنید. برای این کار انتهای گلبرگ را گرفته و هر ۳ کلاله را باهم جدا کنید. سپس کلاله‌های جداشده را روی یک پارچه تمیز بریزید. و در اتاقی که عاری از آلودگی و غبار باشد قرار دهید.
نکته: لازم نیست کلاله‌ها را روی پارچه پهن کنید. این کار باعث پخش شدن گرده‌ها می‌شود.
روش دیگر این است که میتوانید کلاله‌هایی را که جدا کردید روی یک الک بریزید و روی آن پارچه ای تمیز قرار دهید و در اتاقی که گرد و غبار نباشد قرار دهید.
♦ مزایای روش هوای آزاد
- مناسب برای حجم بالا
- حفظ کیفیت زعفران
- روش ساده و آسان
♦ معایب روش هوای آزاد
- تغییر رنگ زعفران
- طولانی بودن مدت زمان خشک شدن
در معرض نور خورشید
کلاله‌ها را به روش قبل روی پارچه تمیز یا الک بریزید و در معرض آفتاب بگذارید. در این روش حدودا بین ۸ تا ۱۲ روز زمان می‌برد تا کلاله‌های زعفران خشک
شوند.
♦ مزایای روش نور خورشید
- حفظ کیفیت زعفران
- مناسب برای حجم بالا
- روش ساده و آسان
♦ معایب روش نور خورشید
- تغییر رنگ زعفران
- طولانی بودن مدت زمان خشک شدن
- مناسب نبودن برای حجم پایین
روی بخاری
طبیعتا این روش برای زمستان بسیار روش مناسبی است. مانند روش های قبل کلاله را روی پارچه یا برگه تمیزی قرار دهید و بگذارید روی بخاری خشک شوند.
♦ مزایای روش بخاری
- حفظ کیفیت زعفران
- روش آسان و در دسترس
♦ معایب روش بخاری
- طولانی بودن مدت زمان خشک شدن
- مناسب برای حجم پایین
دستگاه زعفران خشک کن خانگی (روش اسپانیایی)
این دستگاه را در خانه میتوانید درست کنید. به این صورت که یک قفسه را روبروی بخاری می‌گذارید، دمای بخاری باید ۶۵ درجه سانتی گراد باشد. سپس بین قفسه ها سینی، توری یا کاغذ نسوز بگذارید و کلاله‌ها را روی آن قرار دهید.
یک پنکه سقفی هم روشن کنید و روی دور کند بگذارید تا تهویه صورت بگیرد. بعد از اینکه کلاله‌ها حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روبروی بخاری بودند، آن‌ها را به یک توری دیگر منتقل کنید و دوباره بین قفسه و جلوی بخاری بگذارید. این جابه جایی را ۳ بار تکرار کنید تا کلاله‌ها کاملا خشک شوند.
نکته: اگر حجم زعفران شما زیاد نبود میتوانید روی بخاری خشک کنید.
مزایای روش دستگاه خش کن خانگی
- مدت زمان کم برای خشک شدن
- نسبتا کم هزینه بودن
- حفظ کیفیت زعفران
معایب روش دستگاه خشک کن خانگی
- تغییر رنگ زعفران
- حجم کاری بالا
آون الکتریکی
خشک کردن زعفران با آون الکتریکی به این صورت است که کلاله ها در این دستگاه با دمای ۵۰ تا ۶۰ درجه سانتی گراد با ضخامت ۲ سانتی‌متر قرار می‌گیرند و حدود ۳۰ تا ۴۰ دقیقه طول می‌کشد تا خشک شوند.
♦ مزایای روش آون الکتریکی
- سریع بودن مدت زمان خشک شدن
- حفظ کیفیت زعفران
- مناسب حجم بالا
♦ معایب روش آون الکتریکی
- احتمال در دسترس نبودن آون الکتریکی
روش اتویی
در این روش زعفران را بین دو سینی فلزی قرار می‌دهند و مقداری فشار می‌دهند تا کلاله‌ها به صورت صاف و یکدست خشک شوند.
♦ مزایای روش اتویی
- هزینه کم
- حجم کاری کم
- خشک شدن کلاله به صورت یکدست
♦ معایب روش اتویی
- قابل کنترل نبودن میزان رطوبت
- مدت زمان بالا برای خشک شدن
- تغییر زنگ زعفران
- آسیب به زعفران
سخن پایانی
همانطور که در اول مقاله گفتیم نحوه خشک کردن زعفران در مرغوبیت آن تاثیر مهمی دارد بنابراین باید به این نکته توجه ویژه ای داشت تا بتوانیم زعفران با کیفیتی داشته باشیم.
شما نسبت به حجم زعفرانی که دارید میتوانید هر یک از روش های بالا را انتخاب کنید. و زمانی که گل‌های زعفران را برداشت کردید حتما در کوتاه ترین زمان ممکن نسبت به خشک کردن کلاله‌های آن اقدام کنید.
حتما به اینستاگرام زعفران عاقله مراجعه کنید تا نظرات دیگران را نسبت به محصولات مطلع شوید و با خیال راحت تری خرید کنید.