زعفران یک ادویه با ارزش است که از گل Crocus sativus به دست می‌آید. برای قرن‌ها، نه تنها به دلیل طعم متمایز و رنگ زیبا، بلکه برای خواص دارویی آن نیز استفاده می‌شود. در این مقاله به بررسی فواید مختلف زعفران برای سلامتی و کاربردهای آن در طب سنتی خواهیم پرداخت و شما را با خواص دارویی زعفران بیشتر آشنا خواهیم کرد.
آشنایی با زعفران
زعفران تاریخچه ای غنی دارد و هزاران سال است که در سیستم‌های طب سنتی مانند طب سنتی چینی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه بومی جنوب غربی آسیا است و اکنون در چندین کشور از جمله ایران، هند و اسپانیا کشت می‌شود.
زعفران از کلاله‌های خشک شده گل کروکوس زعفران تشکیل شده است و به دلیل عطر و طعم منحصر به فرد و رنگ زرد متمایل به قرمز روشن شناخته شده است.
خواص دارویی زعفران در پزشکی
زعفران در طب سنتی سابقه ای طولانی دارد. تمدن‌های باستانی مانند مصری‌ها، یونانی‌ها و رومی‌ها به خواص درمانی آن پی بردند و از آن برای درمان بیماری‌های مختلف استفاده کردند.
اعتقاد بر این بود که دارای اثرات ضد التهابی، ضد درد و بهبود خلق و خوی است. زعفران همچنین به عنوان یک ماده تقویت کننده جنسی و برای کاهش علائم اختلالات گوارشی استفاده می‌شد.
ترکیب شیمیایی زعفران
زعفران حاوی چندین ترکیب زیست فعال است که به خواص دارویی آن کمک می‌کند. اجزای فعال اولیه شامل کروسین، سافرانال و پیروکروسین است. کروسین مسئول رنگ نارنجی متمایل به قرمز زعفران است و دارای خواص آنتی اکسیدانی است.
سافرانال مسئول عطر متمایز زعفران هست و اثرات ضد التهابی و محافظت کننده عصبی دارد. پیکروکروسین مسئول طعم تلخ زعفران است و به خواص درمانی آن کمک می‌کند.
زعفران آذین عاقله
خواص دارویی زعفران چیست؟
خواص آنتی اکسیدانی زعفران
زعفران یک آنتی اکسیدان قوی است و حاوی ترکیبات مختلفی است که به خنثی کردن رادیکال‌های آزاد مضر در بدن کمک می‌کند.
رادیکال‌های آزاد می‌توانند باعث استرس اکسیداتیو شوند که با ایجاد بیماری‌های مزمن مانند بیماری قلبی، دیابت و سرطان مرتبط است.
آنتی اکسیدان‌های موجود در زعفران می‌تواند به محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب اکسیداتیو کمک کند و خطر ابتلا به این بیماری‌ها را کاهش دهد.
خواص ضد التهابی زعفران
التهاب یک پاسخ طبیعی سیستم ایمنی بدن به آسیب یا عفونت است. با این حال، التهاب مزمن می‌تواند به توسعه بیماری‌های مختلف کمک کند.
مشخص شده است که زعفران دارای خواص ضد التهابی است که می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند و علائم بیماری‌هایی مانند آرتریت، آسم و بیماری‌های التهابی روده را کاهش دهد.
اثرات ضد افسردگی و بهبود خلق و خوی زعفران
زعفران به طور سنتی به عنوان یک درمان طبیعی برای افسردگی و اختلالات خلقی مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
چندین مطالعه نشان داده اند که عصاره زعفران ممکن است اثرات ضد افسردگی مشابه با داروهای ضد افسردگی خاص داشته باشد.
اعتقاد بر این است که زعفران به تنظیم انتقال دهنده‌های عصبی در مغز، مانند سروتونین، که نقش کلیدی در تنظیم خلق و خو دارد، کمک می‌کند.
مزایای بالقوه برای سلامت قلب و عروق
زعفران ممکن است اثرات مفیدی بر سلامت قلب و عروق داشته باشد. مشخص شده است که با کاهش کلسترول LDL و سطح تری گلیسیرید و در عین حال افزایش سطح کلسترول HDL، چربی خون را بهبود می‌بخشد.
این اثرات ممکن است به کاهش خطر بیماری قلبی و بهبود سلامت کلی قلب و عروق کمک کند.
تأثیر بر هضم و سلامت دستگاه گوارش
زعفران به طور سنتی برای کاهش علائم اختلالات گوارشی مانند سوء هاضمه، نفخ و درد معده استفاده می‌شود. اعتقاد بر این است دارای خواص ضد عفونی کننده است که به تسکین دل درد و بهبود هضم سالم کمک می‌کند.
زعفران همچنین ممکن است اثرات محافظتی معده داشته باشد و از پوشش معده در برابر آسیب ناشی از عواملی مانند استرس و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) محافظت کند.
نقش زعفران در سلامت چشم
از خواص دارویی زعفران می‌توان به تاثیر آن در سلامت چشم اشاره کرد.
زعفران حاوی ترکیباتی مانند کروسین و کروستین است که نشان داده شده است از سلول‌های شبکیه در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت می‌کند و خطر ابتلا به دژنراسیون ماکولا (AMD) وابسته به سن را کاهش می‌دهد. مکمل زعفران همچنین ممکن است بینایی و درک رنگ را بهبود بخشد.
خواص دارویی زعفران در سرطان
تحقیقات نشان می‌دهد که زعفران ممکن است خواص ضد سرطانی داشته باشد. ترکیب زیست فعال آن اثرات ضد سرطانی را در مطالعات آزمایشگاهی نشان داده است.
نشان داده شده است عصاره زعفران از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند و باعث آپوپتوز یا مرگ برنامه ریزی شده سلولی در انواع مختلف سرطان از جمله سرطان سینه، روده بزرگ و پانکراس می‌شود.
با این حال، تحقیقات بیشتری برای تعیین مکانیسم‌های خاص و کاربردهای بالینی زعفران در درمان سرطان مورد نیاز است.
تاثیر زعفران بر عملکرد شناختی و حافظه
زعفران برای تأثیر آن بر عملکرد شناختی و حافظه مورد مطالعه قرار گرفته است. چندین کارآزمایی بالینی نشان داده‌اند که مکمل زعفران ممکن است عملکرد شناختی، توجه و حافظه را در افراد مبتلا به زوال شناختی مرتبط با افزایش سن و بیماری‌های عصبی مانند بیماری آلزایمر بهبود بخشد.
خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی زعفران ممکن است به اثرات مثبت آن بر سلامت مغز کمک کند.
خواص دارویی زعفران در بیماری‌های عصبی
بیماری‌های تخریب کننده عصبی مانند آلزایمر و بیماری پارکینسون با تخریب پیشرونده نورون‌های مغز مشخص می‌شوند.
زعفران به عنوان یک درمان بالقوه برای این بیماری‌ها نشان داده است. مشخص شده است که از تجمع پروتئین‌های سمی در مغز جلوگیری می‌کند، التهاب را کاهش می‌دهد و عملکرد شناختی را در مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی بهبود می‌بخشد.
با این حال، تحقیقات بیشتری برای تایید این یافته‌ها و تعیین دوز بهینه و مدت درمان مورد نیاز است.
اثرات زعفران بر سلامت جنسی و باروری
زعفران به‌طور سنتی به‌عنوان یک داروی تقویت‌کننده جنسی و تقویت سلامت جنسی استفاده می‌شود.
اعتقاد بر این است که میل جنسی و عملکرد جنسی را در مردان و زنان بهبود می‌بخشد. زعفران همچنین برای اثرات بالقوه آن بر باروری مردان مورد مطالعه قرار گرفته است.
برخی تحقیقات نشان می‌دهد که مکمل زعفران ممکن است پارامترهای اسپرم مانند تعداد، تحرک و مورفولوژی را بهبود بخشد. با این حال، مطالعات بیشتری برای تایید این یافته‌ها و درک مکانیسم های اساسی مورد نیاز است.
ملاحظات ایمنی و عوارض جانبی
به طور کلی اگر در مقادیر کم زعفران مصرف شود خطری ندارد اما دوزهای بالا یا استفاده طولانی مدت ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند.
برخی از افراد ممکن است واکنش‌های آلرژیک به زعفران را تجربه کنند.
شما می‌توانید علائم حساسیت به زعفران را در مقاله‌ی "علائم حساسیت به زعفران و درمان آن" مطالعه کنید.
علاوه بر این، زعفران ممکن است با برخی داروها مانند داروهای ضد افسردگی و ضد انعقاد تداخل داشته باشد. مهم است که قبل از استفاده از زعفران به عنوان مکمل یا برای اهداف دارویی، با دکتر مشورت کنید، به خصوص اگر بیماری زمینه‌ای دارید یا دارو مصرف می‌کنید.
سخن پایانی
زعفران نه تنها یک ادویه خوش طعم است، بلکه دارای خواص دارویی مختلفی نیز می‌باشد، همانطور که در این مقاله خواص دارویی زعفران را برایتان توضیح دادیم.
از ارتقای سلامت قلب و عروق گرفته تا بهبود عملکرد شناختی و کمک به درمان سرطان، زعفران طیف وسیعی از مزایا را ارائه می‌کند.
با این حال، تحقیقات بیشتری برای درک کامل مکانیسم‌های عمل آن و تعیین دوزهای بهینه برای شرایط خاص سلامت مورد نیاز است.
برای دیدن روند سفارش گیری و بسته‌های هدیه می‌توانید به اینستاگرام زعفران عاقله مراجعه کنید.
